یادداشت؛ ضرورت صادرات صنایع دستی ایران در جهت ایجاد اشتغال و درآمدزایی
دکتر منوچهر جهانیان رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار گردشگری و نائب رئیس انجمن علمی گردشگری ایران:
۱۰ ژوئن مصادف با ۲۰ خردادماه به عنوان روز جهانی صنایع دستی در سراسر جهان جشن گرفته میشود. روزی متعلق به هنرهای سنتی و صنایع دستی و کارهای فاخر و ارزشمند دستساخته انسان هنرمند و با استعداد و عاشق؛ عاشق هنر و زیبایی برای به تصویر کشیدن نقوش و خلق آثار ارزشمند که هر کدام بیانگر فرهنگ و ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی مردمان و ساکنین مناطق مختلف جهان و به نوعی معرف تاریخ و تمدن و میراث فرهنگی ناملموس و صنایع فرهنگی در گستره جغرافیای فرهنگی مردمان و ساکنین بومی و محلی مناطق گوناگون جهان است.
شورای جهانی صنایع دستی توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) تأسیس شد. شورای جهانی صنایع دستی (WCC)، وابسته به یونسکو، یک سازمان غیرانتفاعی و غیردولتی است که در سال 1964 برای ترویج مشارکت و تقویت توسعه اقتصادی از طریق فعالیت های درآمدزا مرتبط با صنایع دستی تأسیس شد.
شورای جهانی صنایع دستی (WCC) تشویق، کمک و مشاوره را به صنعتگران در سراسر جهان ارائه میدهد. این شورا در پنج منطقه سازماندهی شده است: آفریقا، آسیا و اقیانوسیه، اروپا، آمریکای لاتین و آمریکای شمالی. اعضای WCC هر ساله روز جهانی صنایع دستی (10 ژوئن) را گرامی میدارند.
کشور ایران نیز در سال 1347 شمسی (1968 میلادی) به عضویت شورای جهانی صنایع دستی (WCC) درآمد هنرمندان و صنعتگران ایرانی هر ساله در ۲۰ خرداد روز جهانی صنایع دستی با بزرگداشت روز جهانی صنایع دستی برای جلب توجه به هنرهای منحصر به فرد ایران، اعم از هنرهای سنتی و صنایع دستی در قالب میناکاری و خاتم اصفهان تا قالی کرمان و گیوه کردستان و گلیم کرمانشاه و ایلام و لرستان و منجوق بافی سیستان و بلوچستان تا زری بافی هرمزگان و حصیربافی خوزستان و نوقان و ابریشم مناطق شمالی و سفال و سرامیک لاله جین همدان و کفش و چرم تبریز و ورشو بروجرد و چاقوی زنجان و سایر صنایع دستی و فرهنگی اقصا نقاط ایران مرز پر گهر؛ با بزرگداشت روز جهانی صنایع دستی جهانیان را متوجه عظمت و زیبایی هنر های منحصر بفرد ایران و ایرانیان نمایند.
انتظار میرود تا متولیان و دستاندرکاران حوزه صنایع دستی کشور و بویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی؛ صرفاً دست از اقدامات صوری و نمادین برداشته و با برنامهریزی علمی و تخصصی و بکارگیری متخصصین و صاحب نظران و هنرمندان دلسوز و با تجربه در راستای ترویج و صادرات صنایع دستی ایران در جهت ایجاد اشتعال و درآمدزایی برای هنرمندان و صنعتگران بومی و محلی و رفاه نسبی آنان و همچنین درآمد ارزی برای کشور و حضور در بازارهای جهانی اهتمام ورزند.
براین اساس پیشنهادات و راهکارهای اجرایی ارائه میگردد:
شناسایی و در اولویت نهادن هنرهای سنتی و صنایع دستی رو به افول و فراموش شده؛ آموزش و انتقال تجربیات موفق از سایر کشورها به ساکنین بومی و محلی.
ایجاد و راه اندازی دورههای آموزشی پودمانی و کوتاه مدت برای علاقمندان و هنرمندان در کنار دوره های آکادمیک و بلندمدت که خوشبختانه در کشور از مقطع کاردانی تا دکتری صنایع دستی وجود دارد.
بکارگیری دانش آموختگان دانشگاهی در حوزه صنایع دستی برای برنامهریزی و بهرهگیری از این ظرفیت بینظیر.
ایجاد و توسعه شهرها، شهرکها و روستاهای صنایع دستی و تأکید بر فعالیت دائمی بازارچههای صنایع دستی.
بستهبندی و بکارگیری ظرافت و نوآوری در معرفی و فروش صنایع دستی.
تلاش در جهت معافیتهای مالیاتی برای هنرمندان حوزه صنایع دستی برای صادرات و بهرهمندی گردشگران خارجی از آن؛ در راستای جذب و توسعه فعالیتهای گردشگری بین المللی.
حمایت و پشتیبانی از شرکتهای دانش بنیان در حوزه صنایع دستی و تقویت آنان برای حضور در عرصههای بین المللی.
ایجاد بازارچههای مرزی و منطقهای با کشورهای مسلمان و همسایه برای همافزایی و همکاریهای بینالمللی در جهت صادرات صنایع دستی و بهرهگیری از دیپلماسی فرهنگی.